Men (enzyme) ơi, men đâu rồi!

Men là các hợp chất protein vốn rất cần thiết cho cơ thể nhằm giúp cơ thể thực hiện các quá trình tiêu hóa, chuyển hóa, sử dụng năng lượng và một loạt những chức năng khác.

Sự thiếu hụt enzyme thường xảy ra khi chúng ta bước vào tuổi “xế chiều” và gây ra hàng loạt những triệu chứng “dở khóc, dở cười” mà “đau khổ” nhất là các triệu chứng mệt mỏi.

Có bao nhiêu loại enzyme?

Enzyme là những chất xúc tác cho những phản ứng sinh hóa diễn ra trong cơ thể. Có nghĩa là enzyme sẽ giúp cơ thể phá vỡ, xây dựng và tái thiết một loạt các hợp chất hóa học trong cơ thể. Những loại enzyme chính mà cơ thể chúng ta tạo ra bao gồm các loại enzyme tiêu hóa và những enzyme cần cho sự chuyển hóa. Các loại enzyme tiêu hóa hiện diện trong bộ máy tiêu hóa nhằm giúp cơ thể tiêu hóa thực phẩm. Trong khi đó thì các loại enzyme chuyển hóa sẽ giúp cơ thể tổng hợp năng lượng và sử dụng năng lượng. Những năng lượng này rất quan trọng cho cơ thể vì chúng sẽ giúp chúng ta suy nghĩ, hít thở, chuyển động... Trong cơ thể, enzyme được tạo ra từ một số dạng tế bào và sự tạo ra enzyme cũng đòi hỏi một số năng lượng.

Thực phẩm nướng, chiên ở nhiệt độ cao hoặc luộc quá chín sẽ làm lượng enzyme bị thất thoát

Khi enzyme bị thiếu hụt

Sự thiếu hụt các loại enzyme tiêu hóa sẽ làm giảm hoặc vô hiệu hóa sự phân giải thực phẩm thành những loại đường đơn, các amino acid và các acid béo vốn có nhiệm vụ tạo năng lượng cho cơ thể và giúp chúng ta có một cảm giác tràn trề sức sống. Những loại thực phẩm ăn sống như: trái cây, rau cải có chứa sẵn enzyme của riêng chúng. Khi vào cơ thể, các loại enzyme này chỉ cần được “kích hoạt” bằng cao loại enzyme tiêu hóa của cơ thể ít hơn đồng thời giúp cơ thể tiết kiệm được năng lượng. Các nhà khoa học Hà Lan đã công bố một bản nghiên cứu được xuất bản trong chuyên san “Medical Hypotheses” năm 2000. Theo đó, sự thiếu hụt enzyme sẽ gây ra các triệu chứng mệt mỏi kinh niên và đề nghị rằng những bệnh nhân bị mắc chứng mệt mỏi kinh niên cần phải được xét nghiệm, chẩn đoán xem họ có bị thiếu hụt enzyme hay không.

Ngoài sự mệt mỏi kinh niên, sự thiếu hụt enzyme còn dẫn đến những hệ lụy khác cho sức khỏe chẳng hạn như: trào ngược dạ dày thực quản, khó tiêu, đầy hơi, táo bón, nhức đầu, các rối loạn về ruột, xơ vữa động mạch, cao cholesterol, yếu cơ và nguy hiểm nhất là sự suy giảm chức năng hoạt động của các cơ quan trong cơ thể.

Vì sao enzyme... không cánh mà bay?

Có rất nhiều nguyên nhân gây thiếu hụt enzyme, nguyên nhân hàng đầu là do sự lão hóa. Theo các nhà nghiên cứu y học thì sự sản xuất enzyme sẽ suy giảm mỗi năm 1%. Sự sản xuất enzyme đòi hỏi cơ thể phải tiêu hao năng lượng và lượng enzyme được sản xuất cũng phụ thuộc vào giá trị pH trong cơ thể. Khi lớn tuổi, sự cân bằng acid - kiềm trong cơ thể cũng trở nên “xa vời”. Vì vậy mà lượng enzyme được sản xuất ra cũng suy giảm đáng kể.

Trong cuộc sống công nghiệp hiện đại của thời nay, thực phẩm mà chúng ta đưa vào cơ thể đã mất đi một số enzyme quý giá. Thực phẩm nướng, chiên ở nhiệt độ cao hoặc luộc quá chín sẽ làm lượng emzyme bị thất thoát, thực phẩm nấu nướng trong lò vi sóng (microwave) cũng sẽ làm “hao gầy” enzyme tự nhiên. Những yếu tố khác làm suy giảm enzyme trong cơ thể bao gồm cuộc sống căng thẳng, rượu bia, khói thuốc, môi trường độc hại...

Vì vậy, để bảo đảm enzyme không bị “rút ruột”, ngoài việc chú trọng việc ăn uống, không sử dụng rượu bia thái quá, đừng dây dưa với khói thuốc, tránh căng thẳng quá độ, rèn luyện thân thể thường xuyên. Chỉ cần một thay đổi nhỏ trong lối sống, bạn có thể “bảo tồn” lượng enzyme cần thiết cho cơ thể. Một thay đổi nhỏ, nhưng lợi ích vô biên.

DS. Nguyễn Bá Huy Cường

(ĐH Murdoch - Úc)